ΠΛΑΤΥΠΟΔΙΑ ΠΑΙΔΩΝ

Η καμάρα στο έσω χείλος του ποδιού μπορεί να είναι ψηλή ή χαμηλή. Όταν εξαφανίζεται, τότε έχουμε την κατάσταση που ονομάζεται πλατυποδία.

Σε αυτή την κατάσταση, η φτέρνα στρέφεται προς τα έξω, όλο το πόδι στρέφεται προς τα έξω και το έσω χείλος έρχεται σε επαφή με το έδαφος.

Για την πρόγνωση και την αντιμετώπιση έχει σημασία εάν είναι συγγενής μορφή, παιδική μορφή ή εμφανίζεται στους ενήλικες.

Πλατυποδία σε παιδιά και εφήβους

Είναι η κατάσταση κατά την οποία εξαφανίζεται η καμάρα του ποδιού. Είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τη φυσιολογική ή χαλαρή πλατυποδία, που εμφανίζεται κατά τη βάδιση και ξεχωρίζει, γιατί το πόδι παραμένει εύκαμπτο. Περίπου το 90% των παιδιών έχει κάποιας μορφής πλατυποδία, που διορθώνεται καθώς μεγαλώνουν, έτσι ώστε στην ηλικία των 10 ετών, μόνο το 4% να έχει ακόμα πλατυποδία.

Χαλαρή πλατυποδία (Flexible Flat-Foot)

Xαλαρή πλατυποδία εμφανίζεται σε βρέφη και θεωρείται στάδιο της φυσιολογικής ανάπτυξης. Συνήθως εξαφανίζεται μετά από μερικά χρόνια, αλλά σπάνια παραμένει και στην ενήλικη ζωή. Η έσω καμάρα αποκαθίσταται, απλώς, με παθητική ραχιαία έκταση του μεγάλου δακτύλου. Πολλά απ' αυτά τα παιδιά έχουν χαλαρούς συνδέσμους και μπορεί να υπάρχει και οικογενειακό ιστορικό πλατυποδίας και υπερκινητικότητας των αρθρώσεων.

Σπαστική ή δύσκαμπτη πλατυποδία

Η διαταραχή αυτή δεν διορθώνεται παθητικά και, σε αυτή την περίπτωση, πρέπει κανείς να σκεφτεί τον κατακόρυφο αστράγαλο και σε μεγαλύτερα παιδιά τη συνοστέωση των οστών του ταρσού, τη φλεγμονώδη αρθρίτιδα ή κάποια νευρολογική διαταραχή.

Αντισταθμιστική πλατυποδία

Πρόκειται για μια παραμόρφωση όχι πρωτοπαθή, αλλά δευτεροπαθή σε κάποια άλλη διαταραχή, όπως βράχυνση Αχίλλειου τένοντα, ήπια δύσκαμπτη ιπποποδία ή κάτω άκρα σε εξωτερική στροφή (the Charlie Chaplin look).

Απεικονιστικές Μέθοδοι

Οι ακτινογραφίες δεν είναι αναγκαίες για ασυμπτωματική, χαλαρή πλατυποδία. Για παθολογική πλατυποδία, που συνήθως είναι δύσκαμπτη και επώδυνη χρειάζονται ακτινογραφίες πρόσθιες, οπίσθιες, σε όρθια θέση, πλαγιές και λοξές. Χρήσιμες είναι επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις, η αξονική τομογραφία και το σπινθηρογράφημα των οστών.

Θεραπευτική αγωγή

Τα παιδιά με χαλαρή πλατυποδία δεν χρειάζονται καμία θεραπεία. Το μόνο που χρειάζεται είναι να αφιερώσει κανείς λίγο χρόνο για να καθησυχάσει τους γονείς, λέγοντάς τους ότι η παραμόρφωση θα διορθωθεί, αλλά, ακόμα κι αν δεν διορθωθεί πλήρως, είναι απίθανο να προκαλεί οποιοδήποτε πρόβλημα στο μέλλον. Όσον αφορά τα ειδικά υποδήματα ή πέλματα, το μόνο που κάνουν είναι να βελτιώνουν τη φθορά των υποδημάτων και μόνο, αλλάζοντας τον τρόπο βάδισης (θεραπεύουν τα υποδήματα και όχι τα πόδια) και, φυσικά, με κανένα τρόπο δεν επηρεάζουν την εξέλιξη της πλατυποδίας. Αντίθετα, υπάρχουν αναφορές ότι παιδιά που δεν φορούν καθόλου ή φορούν ανοικτά υποδήματα έχουν χαμηλότερα ποσοστά πλατυποδίας από παιδιά που φορούν οποιαδήποτε ειδικά υποδήματα ή ειδικά πέλματα.

Όσον αφορά παιδιά με πλατυποδία με βραχύ Αχίλλειο τένοντα (δεν μπορούν να περπατήσουν στις φτέρνες τους), που προκαλεί περιορισμένη ραχιαία κάμψη της ποδοκνημικής, μπορεί να ωφεληθούν με ασκήσεις εκτάσεως του τένοντα ή επιμήκυνσης του αχίλλειου τένοντα.

Χαλαρή πλατυποδία με προεκβολή ασυνήθους επώδυνου ογκιδίου στη μεσότητα της έσω επιφάνειας του ποδιού είναι τα κύρια γνωρίσματα του επικουρικού σκαφοειδούς. Οι ακτινογραφίες μπορεί να αναδείξουν την ανατομική παραλλαγή. Τα συμπτώματα οφείλονται συνήθως σε ορογονοθυλακίτιδα από την πίεση πάνω από την οστική προεκβολή ή σε επανειλημμένη καταπόνηση της συγχόνδρωσης μεταξύ του επικουρικού σκαφοειδούς και του κανονικού. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα, το επικουρικό σκαφοειδές μπορεί να αφαιρεθεί και, παράλληλα, αν υπάρχει πρόβλημα πλατυποδίας, να γίνει ειδική πλαστική στον οπίσθιο κνημιαίο τένοντα.